Welk effect heeft intermittent vasten op je hormonen?
Intermittent vasten is de afgelopen tijd zeer populair geworden. Je hoort het overal. Maar wat is intermittent vasten precies? En welke effecten heeft dit op je hormoonhuishouding? Ik leg het je allemaal uit in deze blog.

Wat is intermittent vasten?
Intermittent vasten komt er eigenlijk op neer dat je korte periodes, waarin je niet eet, af wisselt met periodes waarin je wel eet. Dat kan op heel veel verschillende manieren. Je kan een hele dag niet eten en vervolgens de volgende dag wel eten. Of je kan bijvoorbeeld twee dagen van de week vasten, en dan de andere vijf dagen van de week wel gewoon eten. Maar het meest gebruikelijke is, dat je gedurende de nacht en een deel van de dag niet eet. En dan in een korte periode, dus ongeveer zes tot acht uur overdag, wel eet.
En wat zijn nu de voordelen? Het grootste voordeel voor de meeste mensen is gewichtsverlies. Als je overgewicht hebt, kan het een vrij effectieve manier zijn om van gewicht af te komen. Daarnaast zijn er ook nog andere voordelen zoals een stabielere bloedsuikerspiegel, een beter concentratievermogen en een betere insuline gevoeligheid.
Het nadeel is dat de bestaande onderzoeken over intermittent vasten voornamelijk verricht zijn bij mannen en vrouwen die in de menopauze zitten. Beide categorieën hebben niet te maken met maandelijks schommelende hormonen. Bij vrouwen die in de vruchtbare fase van hun leven zitten en die wel iedere maand een menstruatiecyclus doorgaan, krijgen na verloop van tijd toch wel wat klachten bij intermittent vasten.
Intermittent vasten bij vruchtbare vrouwen
Interminttent vasten heeft invloed op het besturingssysteem die signalen afgeeft aan je hormoonklieren, die overal in je lichaam zitten, waaronder ook je eierstokken. Die krijgen de signalen om iedere keer een stofje af te geven dat GNRH heet.
GNRH is heel gevoelig voor je energiebalans. Op het moment dat jouw energiebalans negatief is door bijvoorbeeld het minder binnenkrijgen van calorieën, kan dat ervoor zorgen dat GNRH niet de juiste pulsen afgeeft. Hiermee kan de aanmaak van andere hormonen ook uit balans raken en dat je:
- niet ovuleert, waardoor je dus ook niet zwanger kan raken;
- een verstoorde menstruatiecyclus kan krijgen;
- stemmingswisselingen kan ervaren;
- juist eetbuien krijgt. Ook kan intermittent vasten ervoor zorgen dat je oestrogeen balans daalt. Dit heeft invloed op je honger en je verzadigingsgevoel, omdat je lichaam dan vet opslaat. Hierdoor kan het vasten dus juist een tegenwerking hebben als je gewicht wilt verliezen.
Is intermittent vasten aan te raden bij een zwangerschap?
Bij een negatieve energiebalans, geeft je lichaam het signaal af dat er een periode is waarin minder voedsel voorhanden is. Hierdoor komt het voortplantingssysteem plat te liggen want evolutionair gezien is het niet handig om voort te planten als er voedselschaarste is. Om een baby ter wereld te brengen is namelijk voeding nodig. Tijdens je zwangerschap moet je goed gevoed worden. Hierdoor kan het zijn dat wanneer je gaat vasten, je vruchtbaarheid verminderd. Maar wanneer je ermee stopt, dat je dan ook de ovulatie weer terugkrijgt waardoor je uiteindelijk ook weer zwanger kunt raken.
Stel dat je wel zwanger bent geworden, dan is borstvoeding geven ook een fase waarin je veel energie nodig hebt. Om de melkproductie op gang te kunnen houden, heb je extra voedingsstoffen nodig. Dus zowel bij het zwanger worden, als het zwanger zijn en bij het geven van borstvoeding, zijn het geen ideale momenten om met intermittent vasten aan de gang te gaan.
Toch intermittent vasten als vruchtbare vrouw
Als je toch intermittent vasten in je vruchtbare jaren wilt uitproberen, dan zijn er wel manieren waarop je dat vrouw-vriendelijker kan doen. Ik geef je graag enkele tips:
- Verleng de periode tussen je maaltijden in de nacht periode. Je kan bijvoorbeeld een uur eerder avondeten en een uur later ontbijten, zodat de vast periode is, wanneer je slaapt.
- Ga terug naar 3 maaltijden per dag: ontbijt, lunch en avondeten. Je zou makkelijk vier tot zes uur zonder eten kunnen. Dus haal de snacks weg.
- Wissel dagen af waar je vast, met dagen dat je niet vast. Dus niet alle dagen precies hetzelfde doen.
- Vast niet tijdens je menstruatie. Tijdens deze periode heeft je lichaam namelijk voedingsstoffen nodig om het bloed weer aan te kunnen vullen en om je baarmoederslijmvlies weer op te kunnen bouwen.
- Wees bewust van je lichaam en luister ernaar. Hoe ga je met eten om? Is dat een belangrijk thema in je leven of denk je er helemaal niet zo bij na? Gedurende de dag: ben ik moe? Heb ik dips? Heb ik enorme honger?
- Eet gebalanceerde maaltijden om verzadigd te raken.
Als je intermittent vasten gaat uitproberen is het goed om je te verdiepen in voeding en wat een voedzame gebalanceerde maaltijd is. Op het moment dat je gaat vasten, eet je minder dus datgene wat je eet moet kwalitatief heel hoogwaardig zijn zodat je alle benodigde voedingsstoffen, vitamines en mineralen binnenkrijgt. Hiervoor heb je kennis nodig.
En als je nou zegt: ik weet echt niet waar te beginnen, of ik zou daar wel wat begeleiding bij willen hebben, dan kan ik je daarbij helpen. Ik geef namelijk voedingsadvies op maat. Hier kijken we naar welke maaltijden je kan samenstellen zodat je voldoende en de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt. Ook geef ik je inzichten over je cyclus, je hormonen, en eigenlijk alles wat erbij hoort als vrouw zijnde. Plan een vruchtbaarheidscheck in.