De 4 fases van je cyclus: Je menstruatie fase en je vruchtbaarheid - Winterfase
Je menstruatie is het einde van je huidige cyclus en het begin van je nieuwe cyclus. Dit wordt ook wel de winterfase genoemd. Hoewel veel vrouwen dit als een vervelende fase ervaren, vaak omdat ze veel klachten hebben zoals pijn, kramp, hevige bloedingen, gebrek aan energie of emotionele buien. Toch is je menstruatie een belangrijke fase in je cyclus en belangrijk voor je vruchtbaarheid. Vandaag duiken we dieper in deze fase van je cyclus en wat deze fase je vertelt over je vruchtbaarheid.
Het begin van een nieuwe cyclus
In de uren voor je menstruatie vernauwen de bloedvaten in je baarmoederwand waardoor er minder bloed doorheen stroomt. Hierdoor sterft de belijning van je baarmoederwand af. De bloedvaten ontspannen weer waardoor het afgestorven weefsel loslaat en je menstruatie start. Dit duurt gemiddeld tussen de 4 en 7 dagen waarbij de hevigste bloeding op de eerste en tweede dag plaatsvindt en dan langzaam afneemt.
De hormonen verantwoordelijk voor de samentrekking van de bloedvaten zijn prostaglandines. Zij zorgen voor samentrekkingen en een ontstekingsreactie. Als je lichaam te veel van deze prostaglandines aanmaakt dan kun je hevige krampen en pijn in je onderbuik, rug of zelfs benen ervaren. Een overschot aan prostaglandines kan duiden op een disbalans in met name de omega 3 en 6 vetzuren, maar kan ook duiden op een verhoogde ontstekingswaarde in je lichaam (laaggradige ontstekingen). Beiden kunnen je vruchtbaarheid verminderen.
Al snel begint de binnenkant van je baarmoeder zich weer te regenereren, namelijk op dag 2 van je cyclus. Op dag 3 beginnen de oestrogeen en progesteron receptoren zich te vormen en onder invloed van oestrogeen wordt je baarmoederwand weer opnieuw opgebouwd in afwachting van een mogelijke nieuwe bevruchting. Op dag 6 heeft je baarmoederwand een dikte van ca 2 mm en zal gedurende je cyclus verder groeien tot de ideale 7 tot 10 mm.
Terwijl dit allemaal gebeurt, gebeurt er nog veel meer in deze menstruatie fase… Je eicellen beginnen nu namelijk ook aan hun rijpingsproces. Vanuit je brein wordt het signaal afgegeven om het follikel stimulerend hormoon af te geven. Dit hormoon zorgt ervoor dat er verschillende follikels beginnen met rijpen. Op dit moment zijn deze follikels ca 4 mm in doorsnede. Uiteindelijk zullen ze zo’n 20 mm in doorsnede zijn vlak voor de dominante eicel tot ovulatie komt. Je eicel is de enige cel in je lichaam die je met het blote oog kunt zien en is ca 30 x groter dan een spermacel.
Zoals je ziet gebeurt er, naast je menstruatie, nog een hoop meer tijdens de eerste fase van je cyclus. Dit wordt allemaal mogelijk gemaakt door een heel orkest aan hormonen. De daling van oestrogeen en progesteron aan het einde van je cyclus zetten het hele proces in gang en zorgen ervoor dat gonadotropin-releasing hormone (GnRH) wordt afgegeven, dit is de start van je nieuwe cyclus en zorgt ervoor dat oestrogeen en FSH worden aangemaakt voor de opbouw van je baarmoederslijmvlies en de groei en ontwikkeling van je eicellen.
Waar herken je problemen aan
Als je tijdens je menstruatie fase problemen ondervindt dan heeft dit zeer waarschijnlijk ook tot gevolg dat je verderop in je cyclus ook problemen ervaart. Vruchtbaarheidsproblemen zijn dan niet ondenkbaar.
Hevige pijn, in de vorm van kramp, steken of uitstralende pijn zijn een duidelijk signaal dat er iets niet in orde is. Wellicht maak je te veel prostaglandines aan, de hormonen die voor de samentrekking van je baarmoeder zorgen, of is er een ander onderliggend probleem zoals endometriose.
Ook ernstige vermoeidheid is vaak een teken aan de wand. Het is niet gek als je wat minder energie hebt en wat minder in de actiestand staat in deze fase. Menstrueren kost behoorlijk wat energie en vraagt veel van je lijf. Je energie is sowieso meer naar binnen gekeerd waardoor je liever meer op jezelf of in een rustige omgeving bent. Luister hier naar voor zover dat gaat en push jezelf niet over je eigen grenzen heen. Vaak helpt het al om wat afspraken een paar dagen vooruit te schuiven of bijvoorbeeld wat extra te rusten in plaats van te gaan sporten.
Andere klachten die je tijdens deze fase kunt ervaren:
- Je hebt het kouder dan normaal
- Je voelt je emotioneel onrustig of onstabiel
- Hoofdpijn
- Pijnlijke borsten
- Een opgeblazen gevoel/buik
- Misselijkheid
- Diarree
Wat kun je doen
Het beste advies wat ik je tijdens deze fase kan geven is om te luisteren naar je lijf. Verdoof jezelf en de pijn niet met pijnstillers. Veel vrouwen ervaren meer pijn naarmate ze minder accepteren dat het er is. Vaak is pijn een manifestatie van iets anders, meestal dat je te veel hooi op je vork neemt en vooral maar blijft doen waarvan je denkt dat je het moet doen. Kijk waar je ruimte voor jezelf kunt creëren, schuif wat met je afspraken, beter nog, plan zo min mogelijk afspraken in deze fase, zeker op de dagen dat je meer last ervaart.
Zorg dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Je verliest bloed, wat ook weer aangevuld moet worden en met dat bloed verlies je ook belangrijke mineralen zoals ijzer. De binnenkant van je baarmoeder is een open wond, zeker in het begin van je menstruatie en dat moet herstellen. Hiervoor heb je voldoende bouwstoffen nodig zoals eiwitten. Om hormonen zoals oestrogeen en progesteron aan te kunnen maken heb je cholesterol nodig. Je lichaam maakt cholesterol aan uit gezonde vetten dus zorg dat je die voldoende eet, net als koolhydraten die energie voorzien. Het kan helpen om wat extra magnesium binnen te krijgen. Magnesium helpt bij ontspannen en kan zo de pijn wat verlichten.
Beweeg op een rustige manier om de bloedcirculatie goed te houden. Je bloedcirculatie speelt een belangrijke rol in herstel en kan pijn verlichten. Vooral de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen zijn afhankelijk van een goede bloedcirculatie. Denk aan wandelen of bepaalde yoga oefeningen die speciaal zijn afgestemd op deze fase van je cyclus.
Conclusie
Zoals je ziet is je menstruatie meer dan alleen een vervelende periode waarin je enerzijds bevestigd wordt dat er geen zwangerschap is en waarin je mogelijk veel lichamelijk ongemakken ervaart. Je menstruatie is een belangrijk onderdeel van je cyclus en daarmee van je vruchtbaarheid. Eventuele problemen rondom je menstruatie kunnen aanwijzingen zijn waarom zwanger worden niet wil lukken. De balans herstellen kan even tijd kosten, maar het is wel belangrijk voor je algehele gezondheid en je vruchtbaarheid in het bijzonder.
Wil je direct meer inzicht in je vruchtbaarheid? Vul dan mijn gratis online vruchtbaarheidstest in. Het invullen kost een paar minuten en je ontvangt direct de uitslag zodat je weet hoe jouw vruchtbaarheid ervoor staat en wat je kunt doen om deze te verbeteren.